Hein van Olphenachtergrond, opinie, 17 januari 2003

Renate Stoute 1950-2000

Renate Stoute in 1999

Zoals bij elk afscheid dringt het verleden zich aan ons op. Aanleiding voor mijn vriendschap met Renate vormde een verslag van haar verkenningen van de Londense travestiescène. Ik belde haar brutaalweg op en vertelde de reden van mijn telefoontje. Een lange stilte viel waarbij ik mij vertwijfeld afvroeg of de verbinding nog wel intact was. Een dergelijke stoutmoedigheid was ze in die dagen geheel niet gewend. Ze begon genderland pas te verkennen en bij het horen van het woord 'travestie' verschoot ze net niet meer van kleur. Makkelijk was het onderwerp nog geenszins voor haar in die dagen.

Samen trokken wij op om genderland te verkennen waarbij we veel plezier hadden in Club Chique van Hellun Zelluf, de meer serieuze T&T avonden op de Blauwburgwal of het echte werk zoals congressen van de VU. Koket als ze daarbij kon zijn, steevast met een shagie tussen haar mooi gestifte lippen ingeklemd. Openheid was een belangrijk streven voor haar, ook wat dit onderwerp betreft. Zo kon het gebeuren dat een buurman onbedoeld zijn travestie bekende toen Renate hem op de hoogte wilde stellen van haar laatste taboe. Onder het genot van een kopje koffie en na drie keer slikken begon ze voorzichtig te vertellen over de vorige avond. Een fotograaf had haar passie op het celluloid vastgelegd. De gast verloor pardoes zijn concentratie bij deze weinig voorkomende vorm van burgermansfatsoen en dacht dat het hier om zíjn travestie ging. De verwarring was compleet.

Na het besluit haar gevoel te volgen brak een tijd aan waarin ze met haar partner genderland bestormde, regelmatig verhuisde, en haar grote droom in vervulling zag gaan toen ze in het wit haar jawoord gaf. Ze timmerde hard aan de weg voor de zaak, trad op in radio- en televisieprogramma's en werkte mee aan publicaties. Haar laatste boek was een eerlijke verwoording van haar wordingsproces en vormt mijns inziens het slot van een trilogie, samen met 'Op de rug van vuile zwanen' en 'Het grimmig genieten'.