Arianne van der Venachtergrond, 26 april 2009

"Hate Crime" wetgeving in Amerika voor het eerst toegepast in transgender zaak

Voor het eerst heeft een Amerikaanse jury gevonden dat de moord op een transgender vrouw een "hate crime" is: een criminele handeling, gemotiveerd door haat jegens een groep. Activisten hopen dat deze rechterlijke uitspraak president Obama zal aanmoedigen om snel met een landelijke wet te komen tegen haatmisdaden. Eerder heeft Obama al aangegeven dat zo'n wet voor hem een prioriteit is.

Al jaren proberen LGBT-activisten in de Verenigde Staten een landelijke wet tegen haatmisdaden van de grond te krijgen. De huidige wet tegen haatmisdaden beschermt alleen etnische en religieuze minderheden. LGBT-groepen willen dat die wet ook homoseksuelen en transgenders gaat beschermen. In elf staten is de wet al op die manier uitgebreid, maar een wet voor heel Amerika laat nog op zich wachten.

De LGBT-groepen kwamen heel dichtbij in 2007, toen de zogenoemde Matthew Sheppard Wet werd goedgekeurd door het Huis Van Afgevaardigden en de Senaat. De toemalige president Bush sprak echter zijn veto uit tegen de wet. De nieuwe president van Amerika, Barack Obama, heeft herhaaldelijk verklaard dat hij een anti-discriminatiewet zal voorstellen.

Voorstellen voor een anti-discriminatiewet stuiten echter vaak op het bezwaar dat het zo moeilijk is om te bewijzen dat een misdaad jegens een transgender ook echt gepleegd wordt uit anti-transgender gevoelens.

Dat is ook het geval in de zaak tegen Allen Andrade (32), een man uit Colorado die de transgender vrouw Angie Zapata (18) vermoordde. De verdediging voerde aan dat Andrade de vrouw vermoordde uit ontzetting, toen hij er achter kwam dat zij als man geboren is. Dit gebeurde nadat hij met haar afsprak op een dating site en drie dagen lang in haar huis verbleef. Volgens Andrade hadden zij gedurene deze drie dagen orale sex, waarbij Angie zich niet uitkleedde. Andrade kwam erachter dat Angie als man geboren was toen hij in haar huis achterbleef terwijl Angie naar haar werk ging. Andrade vond oude foto's van Angie als jongen. Toen Angie weer thuis kwam, vroeg hij haar of dit ook zo was. Angie zei dat zij "helemaal vrouw" was, waarop Andrade haar in haar kruis tastte. Daarna ontstond een ruzie en vermoordde Andrade Zapata met een vuurblusser.

Andrade's verdediging voert aan dat dit geen hate crime is omdat Andrade niets heeft tegen transgenders als groep, maar alleen tegen Angie als persoon. Zij heeft hem immers drie dagen lang bedrogen, zegt de verdediging, en dat veroorzaakte een woedeuitbarsting met noodlottige gevolgen. Van voorbedachte rade zou geen sprake zijn. Voorbedachte rade is een voorwaarde om te kunnen stellen dat iemand handelt uit haat jegens een minderheid.

Volgens de aanklager was er echter wel degelijk sprake van voorbedachte rade en van haat jegens een minderheid. Nadat hij erachter gekomen was dat Angie als man geboren was, wachtte Andrade haar op in haar huis. Hij had uren om zich te bedenken en was niet plotseling overmand door een woedeuitbarsting. Bovendien kwam er tijdens de rechtszaak bewijs naar voren dat Andrade al voor het vertrek van Angie kon weten dat zij biologisch man was. En tenslotte gaf Andrade na de moord in de gevangenis allerlei transfobe verklaringen voor de moord aan vrienden en vriendinnen om zijn gedrag te verklaren. Zo zei hij over de gevangenistelefoon tegen een vriend dat "alle homodingen dood moeten".

Monica Zapata, de zus van Angie verklaarde aan de NY times dat Angie heel veel aandacht van mannen kreeg omdat zij erg mooi was, maar ook heel eenzaam. Zij kon geen vriendje krijgen omdat zij transgender is. "Op een dag stond ze huilend bij mij op de stoep en vroeg ze waarom mensen haar niet wilden accepteren" vertelt Monica Zapata aan de NY Times. "Alles wat ze wou was iemand die met haar uit zou gaan en die trots zou zijn op haar."

De familie van Angie is samen met vijftig LGBT organisaties een campagne begonnen om aandacht te vragen voor hate crimes.

angie

Een pamflet van de campagne om aandacht te vragen voor hate crimes

Voor de activisten is het bemoedigend, dat het de jury maar twee uur koste om Andrade niet alleen schuldig te bevinden aan moord met voorbedachte rade, maar ook aan een hate crime. Andrade krijgt onvoorwaardelijk levenslang. "Deze uitspraak schept een precedent en toont het nut aan van hate-crime wetgeving" zegt Mindy Barton van het LGBT-center in Denver, Colorado. "Angie's zaak zal niet vergeten worden".