Liorah Hoekrecensies, wetenschap, 23 juli 2001

Gender in overvloed

Geen verzameling kerngezinnetjes

Vier verschijningsvormen van het kemphaanmannetje.
In tegenstelling tot wat de biologielessen op de middelbare school ons hebben doen geloven: de dierenwereld is geen verzameling kerngezinnetjes met vader, moeder en kinderen. Het seksuele en genderleven van dieren is zo mogelijk nog diverser dan dat van mensen. Transseksuele vissen, biseksuele apen, homoseksuele olifanten, interseksuele kangoeroes, transgenderherten of vogels, ze bestaan en het zijn helemaal geen uitzonderingen. Aan de hand van de verslagen en literatuur van talloze veldonderzoekers en zoölogen toont Bruce Bagemihl aan dat wetenschappers eeuwenlang het bestaan van de seksuele diversiteit hebben proberen weg te redeneren, maar dat het feitenmateriaal voor zich spreekt. De dierenwereld is helemaal niet straight.

Een transgender hert-achtigeBiological Exuberance maakt niet alleen een einde aan het beeld dat de dierenwereld slechts uit heteromannetjes en heterovrouwtjes bestaat. Nog belangrijker is dat het boek een bom legt onder het idee dat de evolutie en biologie geheel draaien om voortplanting, dus dat dieren en mensen slechts biologische machines zouden zijn die voor de overleving van hun genetisch materiaal moeten zorgen. Binnen dit model is geen ruimte voor individuen die transgender of homoseksueel zijn. Het feit dat dit soort gedragingen ook in ruime mate bij dieren voorkomen maakt duidelijk dat afwijking van de norm juist deel uitmaakt van de natuurwetten. Mede op grond hiervan pleit Bagemihl voor het idee van biological exuberance, biologische overvloed, waarbij de overvloed aan vormen en gedragingen de bron en de essentie van het leven is. De transgender staat dichtbij de bron van het leven, omdat deze de overvloed aan schijnbare tegenstellingen tussen mannen en vrouwen in een persoon of dier en dus in een natuurlijk systeem verenigd heeft. Biological Exuberance herdefinieert op een bijzondere en doortimmerde wijze wat écht natuurlijk is.


Bruce Bagemihl Ph. D.
Biological Exuberance - Animal Homosexuality and Natural Diversity
Uitgever: St. Martin's Press, New York, 1999
ISBN 0-312-25377-X