Gesignaleerd

Een jaar na de dood van Andreas Burnier (1931-2002) verscheen bij uitgeverij Augustus een omvangrijke bundel met essays, brieven en interviews die een gevarieerd beeld geven van leven, werk en levensbeschouwing van deze schrijver en hoogleraar. Uit haar essayistische werk is een keuze gemaakt die een verslag geeft van alle terreinen die ze heeft verkend: feminisme, homoseksualiteit, wetenschap, euthanasie, spiritualiteit, literatuur en het jodendom, waarnaar Burnier op haar zestigste terugkeerde.

'Bewoner van twee werelden'. Onder deze noemer beschrijft Chris Rutenfrans (vriend en oud-collega van Burnier) in zijn biografische schets hoe Burnier een vreemdeling was, in de wereld en het leven zelf. Zo wist zij als kind al "dat ze een jongen was die door een vreselijke vergissing in het verkeerde lichaam was geboren" (blz. V). In de autobiografische roman Het Jongensuur (1969) verhaalt Burnier over Simone, die zich jongen voelt, maar door anderen als meisje wordt behandeld. Als ze wil zwemmen tijdens het jongensuur wordt ze weggestuurd. Even later lezen we over Simone: "Van zakdoeken maakte ik een prop die ik in de broek schoof. Ik zag er nu zeer manlijk uit. Zelfs in badpak zou ik zo niet uit het zwembad zijn gejaagd. [...] Nadat ik mijzelf frontaal en van opzij voor de spiegel had bekeken, kleedde ik mij uit. Ik ging in bed liggen, trok het licht uit, en begon aan mijn oefeningen. Het waren een reeks magische formules en voorstellingen die mij binnen afzienbare tijd aan de ontbrekende geslachtsorganen moesten helpen, en mijn borsten zouden doen terugslinken naar hun natuurlijke vlakke staat". (Het Jongensuur, blz. 17)
Ook toen Burnier zichzelf als homoseksuele vrouw had geaccepteerd, bleef zij fel over de fysieke en sociale onvrijheid van vrouwen, aldus Rutenfrans. En ze bleef in veel opzichten manlijk, zowel in gedrag als uiterlijk.

Wie meer over deze interessante persoon wil weten, kan z'n hart ophalen in: 'Een gevaar dat de ziel in wil: essays, brieven en interviews 1965-2002', samengesteld door Ineke van Mourik en Chris Rutenfrans (Uitgeverij Augustus, Amsterdam-Antwerpen 2003, 540 blz.) Te koop bij de boekhandel, verkrijgbaar bij de uitgeverij http://www.augustus.nl/ of te leen bij het IIAV http://www.iiav.nl

In de Volkskrant van 5 december staat een recensie: http://www.volkskrant.nl/kunst/1070518353261.html