Net gewone mensen

“Besides being your family, friends, neighbours and co-workers, transfolk are basically just people. Boring, isn’t it? We pay taxes, we go to work (if we’re lucky enough to be in supportive employment situations), we go shopping (if we’re employed), we eat, we sleep. We’re pretty much like everyone else, although we often tend to consider ourselves infinitely more interesting.” (p. 11)

Met deze woorden begint het overtuigende boek van Matt Kailey, Just add hormones, an insider´s guide to the transsexual empire. Een boek vol anekdotes over verdriet, vreugde en veranderingen die hij in zijn leven als transman heeft meegemaakt.
Voor de eerste 42 jaar van zijn leven gaat Kailey voor de buitenwereld als heterovrouw door het leven. Maar hij is zich er sterk van bewust dat zijn leven geen uitdrukking geeft aan wie hij wil zijn. Daarop besluit hij met behulp van zijn therapeut, hormonen en lichamelijke veranderingen, zijn leven te leiden als man. In Just add hormones, beschrijft hij met veel humor en zelfinzicht zijn ontdekkingstocht naar ‘transmannen, de ‘secret men’s club’ en zijn streven naar een transvriendelijke wereld.

Het boek is een bijzonder juweeltje en een absolute aanrader. Kailey slaag erin zijn leven op dusdanige wijze te beschrijven dat het boek een bron van herkenning wordt voor ieder met ‘genderwensen’. Maar het heeft ook een aangrijpende kracht voor mensen die niet bekend zijn met (trans)genderwensen, omdat ze door het lezen van het boek (kunnen) beseffen, dat er veel overeenkomsten zijn tussen ‘m/v-mensen’ en transgenders om elkaar in onbegrip te blijven aanstaren. Een boek dat in iedere kast zou moeten staan.

Face myself
Een ander bijzonder element aan dit boek is dat Kailey erin slaagt de veranderingen die hij als transman heeft ondergaan op een tedere en humoristische manier te beschrijven. De verschuiving van het leven als heterovrouw naar gay-transman bestaat niet alleen uit fysieke veranderingen, maar ook uit het accepteren van je uiterlijk en je identiteit. Kailey omschrijft in zijn boek bijvoorbeeld zijn zoektocht naar de woorden die uitdrukking kunnen geven aan zijn eigen identiteit en aan die van de buitenwereld. Transman, transseksuele man, passing man en post-vrouw zijn enkele voorbeelden van de wijze waarop Kailey heeft geprobeerd een identiteit voor zichzelf te creëren, die past bij hoe hij zich op dat moment voelt. In het hoofdstuk The body public omschrijft hij hoe hij op een dag naakt voor de spiegel staat en probeert in evenwicht te komen met zijn lichaam. Voor de lezer een bijzonder, intiem en teder moment:

“It took me a while to get used to my body at all and even longer to accept it. I finally decided to force the issue, to face myself – my whole self. I came home one day, stripped off my clothes, and glared at myself in the mirror. The experience wasn’t exactly comforting, but it was real. It was me. ‘I’m a transsexual man.’, I said to myself. ‘This is what a transsexual man’s face looks like.’ What a transsexual man’s face looked like, at least in my case, was round and immature, the face of someone on the downside of puberty – with patchy facial hair, a small nose, soft skin – but yet someone strangely old, with a creased forehead, crow’s feet, puffy pockets under the eyes. A middle-aged woman, a teenaged boy - a middle-aged, teenaged boy. Even now, I sometimes don’t recognize that face. But it’s mine.” (p. 71)

Een herkenbaar moment, niet alleen voor transgenders, maar ook voor mensen die niet bekend zijn met gender-wensen. Just add hormones verwoordt op een bijzondere manier de dubbele erkenning dat transgenders enerzijds gewone mensen zijn, die ook boodschappen doen. Maar tegelijkertijd dat juist deze alledaagse dingen een strijd en risico zijn: hoe word ik aangesproken? Ziet het winkelpersoneel dat ik een transman ben? Kan ik op de mannenafdeling een spijkerbroek kopen? Hoe ga ik om met gemene opmerkingen van patiënten tijdens mijn bezoek aan de poli gynaecologie, terwijl mijn uiterlijk duidelijk geen vrouw meer laat zien? Voor niet-transgenders zijn deze openbare bezoeken dagelijkse dingen, voor transgenders een wereld van verschil. Kailey slaagt er op subtiele, tedere manier in deze dubbelzinnigheid te laten zien. Transgenders zijn gewone mensen en juist in dat gewone zit het bijzondere ingesloten.