Robin Smitachtergrond, 14 juni 2013

“Prostitutie is de prijs voor eerlijkheid”

Islamitische religie studeren in Indonesië en daarna aan het werk met de minst geliefde bevolkingsgroep van de moslims in het land, transgenders. Dat is wat Gama deed. “Kinderen die erachter komen dat ze zich niet thuis voelen in hun eigen lichaam, worden op straat gezet en uit de familie verbannen. Uiteindelijk belanden de meesten in de prostitutie”.

“Na mijn studie begon ik te beseffen wie ik echt was. Ik was anders dan de rest van mijn klas. Het liefst ging ik met meisjes om. Ik bewonderde hun mooie lange haar en hun ambitie om zich mooi te maken. Dat wilde ik ook. Ik begon te beseffen dat ik mij meer thuis voelde bij hen dan bij de jongens uit mijn klas.” Gama kwam tijdens zijn studie Islamitische religie erachter dat hij een transgender was, al wil hij het zelf niet zo noemen. “Ik ben gewoon Gama, die zich af en toe kleedt als een vrouw.”

De situatie van transgenders is in Indonesië verre van ideaal. Als mensen er op vroege leeftijd achterkomen dat ze transgender zijn, accepteert de familie hen niet meer. “De meesten moeten dan van school af en worden uit huis gezet. Ze komen op straat terecht waar ze op zichzelf zijn aangewezen. Dit is de reden dat de meeste transgenders in de prostitutie belanden, soms ook om een drugsverslaving te bekostigen. Omdat de meesten niet meer scholing hebben gevolgd dan de basisschool is de kans op een betere baan en toekomst miniem.”

Hier wilde Gama iets aan doen. Daarom begon hij Engelse les te geven aan transgenders. Zijn lessen zij uitgegroeid tot een wekelijkse bijeenkomst in de communiteit waar verstoten transgenders wonen. “Door Engels te beheersen, verbreden ze hun toekomstperspectief. Bij andere lessen in de week leren ze lezen, schrijven en dingen als het bewerken van batik. In batik zouden ze later werk kunnen zoeken.

Gama haalt veel voldoening uit zijn werk. “Het is verschrikkelijk om te zien hoe transgenders uitgespuugd worden door de samenleving. Mensen zien transgenders meer als een vorm van entertainment dan als volwaardige burgers.” De meeste transgenders werken overdag namelijk als straatartiesten. Op straat pronken ze met hun outfits en zingen ze. “Hierdoor zien mensen transgenders als amusement. Ze beseffen niet dat de transgenders geen andere optie hebben om geld te verdienen. De meeste mensen zien niet hoe erg deze groep gediscrimineerd wordt.”

De belangrijkste reden dat transgenders in Indonesië niet getolereerd worden, komt door de Islam. Volgens de Islamitische wet is het zijn van transgender een zonde. Moslim geloven dat je als man of vrouw geboren wordt, niet als beide. “Ik bevind mij in een lastige positie. Zelf ben ik transgender en heb mij zes jaar lang verdiept in de Islam. Ik zie zelf niet dat transgender zijn iets verkeerds is. God heeft ons met een reden zo gemaakt. In Indonesië onderschrijven we diversiteit, maar wat dit betreft is ons land ineens heel intolerant. Ik vind dat we op alle gebieden diversiteit moeten omarmen.”

Voor transgenders is er vaak geen andere uitweg dan de prostitutie. Gama vindt niet dat je dit per definitie slecht mag noemen. “Het ligt eraan hoe je het bekijkt. Sommigen genieten ervan. Het geeft hen een goed gevoel over henzelf. Ze voelen zich mooi en erkend. In prostitutie kunnen ze zichzelf zijn, want je kunt je kleden zoals je je voelt.” Volgens Gama is het werk in de prostitutie voor de meeste mensen toch tijdelijk. “Ik raad ze aan om met hun nachtwerk geld te sparen, zodat ze op een dag kunnen emigreren naar Thailand. Ze hebben daar meer de kans een beter bestaan op tebouwen.”

Gama ziet alleen niet gebeuren dat dit op korte termijn gebeurt. In al de tijd dat hij met transgenders werkt, heeft hij namelijk nog maar twee mensen uit de prostitutie zien stappen. “Transgenders hebben een zwaar leven in Indonesië. Als homoseksueel kun je je nog verbergen, maar als transgender is dit lastiger. Toch zou ik nooit iemand aanraden om jezelf te verbergen. Het gaat om eerlijkheid naar jezelf toe. Als prostitutie dan de prijs is die je moet betalen, dan is dat maar zou. Dat is dan de prijs voor eerlijkheid.”

Robin Smit is derdejaars journalistiekstudent aan Windesheim. In april 2013 reisde zij met de organisatie Lokaal Mondiaal (Beyond Your World) naar Indonesië voor het schrijven van journalistieke producties. Hier kwam zij in contact met een LHBT gemeenschap in Yogyakarta (Java). Ze heeft verschillende verhalen over deze community geschreven, zie ook haar websie: www.robin-smit.com