GabriĆ«l Bosrecensies, achtergrond, 4 augustus 2002

Majlent, meisje in jongensdagen

Transgender in jeugdboek

MajlentZelf denkt Joeri dat zijn wens voortkomt uit zijn biologie. Hij zegt het als volgt: 'Aan de buitenkant "zie" ik er wel als een jongen uit, maar van binnen niet, volgens mij. Het kan bijvoorbeeld best zijn dat ik een baarmoeder heb en eierstokken. Dat zou heel, héél goed kunnen. Ik ben namelijk nog nooit geopereerd, dus niemand kan zeker weten dat ik ze niet heb! En nou snap ik het ineens! Dat is natuurlijk de reden dat ik anders ben dan andere jongens.' Een andere verklaring ontleent Joeri aan een verhaal dat zijn moeder ooit heeft verteld over het land waar de mensen twee gezichten, vier armen en vier benen hadden. Als straf van God werden ze doormidden gehakt en sindsdien is ieder mens op zoek naar zijn wederhelft. Met deze verwijzing naar de rede van Aristophanes van Plato redeneert Joeri: 'als nou niet heel precies gesneden is, dan kan er nog wel een stukje vrouw (bijvoorbeeld haar gedachten) aan de mannenhelft zitten, en andersom. Dus dan wordt het al weer een stuk logischer als een jongen een meisje wil zijn.' Behalve deze in het lichaam verankerde oorzaken, ziet Joeri nog een sociaal argument voor de verwezenlijking van zijn wens. Hij wil beslist geen 'man' worden. 'Al is het alleen maar omdat er veel meer mannen dan vrouwen zijn die andere mensen en ook dieren vermoorden, dus bij dat stelletje wil ik helemaal niet horen, want ik ben voor vrede.'
Het feit dat hij het per se wil, dat hij er speciaal een boek over schrijft, dat hij zijn 'eigenlijke naam' (Majlent) gevonden heeft en die naam nu ook echt gebruikt, dat hij door anderen soms als een meisje wordt gezien en dat hij verliefd is geworden op een caissière van de supermarkt in wie hij zijn toekomstige man heeft herkend, maken dat Joeri tot de slotsom komt dat zijn wens wel in vervulling moet gaan.
Toch gebeurt het maar niet. Joeri vermoedt dat hij te veel vraagt van God en is bereid een offer te brengen. Namelijk zijn gehoor. Hij oefent zich in doof zijn, maar zijn gehoor blijft functioneren zoals het altijd deed. Hij realiseert zich dat er een groter offer moet komen. Joeri denkt dat God hem alleen in een meisje wil veranderen als hij bereid is daarvoor zijn moeder te laten lijden; haar been moet geamputeerd. Joeri komt op deze gedachte omdat zijn moeder last heeft van haar been en opgenomen wordt in het ziekenhuis. Bij nader inzien vindt Joeri dit offer te egoïstisch. Uiteindelijk kiest Joeri er voor een jongen te blijven zodat zijn moeder met een gezond lijf verder kan.
Tegenover dit grote gebaar van Joeri staat weinig. Zijn ouders tonen geen begrip voor zijn meisjeswens. Ze hebben geen idee van wat er in hem omgaat. Joeri blijft met zijn geheime verlangen in een eigen fantasiewereldje dat enerzijds poëtisch en authentiek overkomt doch anderzijds teleurstelt door de naïeve gelatenheid. Joeri legt zich wel heel gemakkelijk neer bij het compromis om voor de gezondheid van zijn moeder te kiezen en daarmee zijn eigen belang verder aan de kant te schuiven. Hij is pas elf en misschien dat het later allemaal nog goed komt?


Ted van Lieshout: Majlent
Uitgever: Van Goor, 1991 ISBN 9000028078