Veilig en wel: talkshow tijdens Transfusion
Andrea Prins werkt bij de politie Amsterdam-Amstelland en onderzocht waarom trans- en lesbische vrouwen weinig aangifte doen van discriminatie of geweld. Homomannen doen dat wel en geweld tegen homo's staat al een tijdje op de politieke agenda als het gaat over zogenoemde hatecrimes. Dat geldt niet voor vrouwen.
Bij wijze van proef ging Prins op stap met drie transvrouwen rond het Rembrandtplein. Daarover vertelde ze in de talkshow over veiligheid tijdens het Transfusion Festival op 22 mei. Omdat Prins zelf (ook) geen kleine vrouw is, kwamen ze met zijn vieren sterk over. Tegelijkertijd werd er veel naar hen gekeken. De blikken varieerden van nieuwsgierig tot afkeurend. Prins: ‘De anderen hadden dat niet door. Zij zijn gewend om zich af te sluiten voor blikken. Maar ik draaide me steeds om.' Met staren hebben transvrouwen leren leven, aldus Prins. Schelden is een ander verhaal, vindt ze. Het valt onder discriminatie.
Het feit dat ze met zijn vieren waren, beschermde hen. Dat bleek toen een van hen een beetje achter bleef. ‘Ik lette even niet op. Het was koud dus we stapten flink door. Een vrouw werd ingesloten door een groepje jongeren. Ik had iets te laat door dat het gebeurde, maar ze lieten haar snel weer doorlopen. De volgende dag vertelde ze me dat een van de meiden in dat groepje haar bij haar borsten had gegrepen. Je reinste aanranding! Ik baalde dat ik dat toen niet wist, dan had ik een aanhouding kunnen verrichten.'
Er zijn veel verschillende redenen dat transvrouwen geen aangifte doen van discriminatie. Ze weten misschien niet altijd dat het ook strafbaar is om bijvoorbeeld uitgescholden te worden, of ze hebben vervelende ervaringen met de politie. Prins wil uitdragen dat de politie bereikbaar is, bijvoorbeeld via de eigen buurtregiseur of via het Netwerk Roze in Blauw. Ook kun je aangifte doen en anoniem melden via www.hatecrimes.nl .
Khadija Arib, Tweede Kamerlid voor de PvdA in verkiezingstijd, was de volgende spreker in deze flitsende talkshow. Veiligheid en emancipatie zitten in haar portefeuille. Ze sprak over de wijk Zuilen in Utrecht, waar een transvrouw is weggepest. ‘Er is veel gedaan om de daders op te sporen en het is onbegrijpelijk dat ze niet gevonden zijn.' Uiteindelijk is het slachtoffer verhuisd, maar dat is de wereld op zijn kop, volgens Arib. ‘Zo beloon je de daders. Je schept het beeld dat je ermee weg kunt komen.' Er zou meer aandacht voor homo- en transseksualiteit in het onderwijs moeten zijn, meent ze. ‘Je moet daarbij specifiek aandacht besteden aan jongeren met een allochtone achtergrond; onder hen zijn ook jongeren met homo- en transseksuele gevoelens. Ik merk dat dat een gevoelig onderwerp is. Ook zelforganisaties pakken het niet op.'
Het verhaal van Judith Schuijf, onderzoeker bij MOVISIE , sluit daar goed bij aan. Aangifte doen is niet de oplossing, meent ze. ‘Daarmee breng je alleen de omvang van het probleem in kaart.' Het probleem is volgens haar dat jongeren altijd anderen uitsluiten om hun eigen identiteit te vormen. ‘Scholen waar iets mis is rond homoseksualiteit, zijn ook geen prettige omgeving voor allochtonen en meisjes. Je moet een cultuur creëren waarin leerlingen meer oog hebben voor elkaars gevoelens en verschillen.'
Andrea Prins reageert tot slot op Schuijf: ‘Maar als er geen aangifte gedaan wordt, bestaat het niet. Zo lang het probleem niet bekend is, kunnen we geen beleid ontwikkelen.' Dan gaat de bel al voor de volgende ronde.
