Mariëtte Hermansrecensies, 25 april 2005

Bevlogen directeur over filmfestival

"We zijn samen een gemeenschap"

Van 18 tot en met 22 mei vindt in de Balie in Amsterdam het Nederlands Transgender Filmfestival plaats. Kam Wai Kui organiseert het voor de derde keer. “Ik voel nu ook dat er meer ruimte is tussen ‘vrouw’ en ‘man’.”



Kam Wai Kui studeerde film- en televisiewetenschappen, werkte bij het Rotterdams Filmfestival en werd daarna in Londen directeur van het Transgenderfilmfestival. In 2000 richtte hij, terug in Nederland, Stichting T-Image op. Om de twee jaar organiseert de stichting het Nederlandse Transgender Filmfestival en dit jaar is het weer zo ver. Het filmfestival gaat over transseksualiteit, travestie en transgender. In het persbericht staat daarover: “In alle films staan die mensen centraal, die het niet zo nauw nemen met de strikte scheidslijn tussen man en vrouw of zich niet thuis voelen binnen welke aan gender gerelateerde hokjes dan ook.” Behalve filmvertoningen, biedt het festival lezingen, discussies, een ‘spoken word’ performance en een interactieve fototentoonstelling. Ook zijn de filmmakers van een aantal films aanwezig om na hun films het gesprek aan te gaan met het publiek.



Meer ruimte

Kam Wai Kui werkt full time, maar vindt toch telkens tijd om het festival te organiseren. Waarom doet hij dat? Kam Wai: “Op andere festivals worden soms films geprogrammeerd die over transseksualiteit of transgender gaan, maar je merkt dat programmeurs er weinig verstand van hebben. Het wordt snel in het sensationele getrokken, of je ziet dat ze transseksualiteit niet van travestie kunnen onderscheiden. Bovendien wil ik het gevoel versterken dat we samen een gemeenschap zijn. En dat krijg ik ook terug tijdens het festival. Mensen zijn blij elkaar te zien. Ze komen niet alleen voor de films maar ook voor elkaar. Ze zeggen letterlijk: ‘Nu weet ik wie ik ben’, of: ‘ik voel me minder eenzaam’.”

Hoe ziet die gemeenschap er uit? Kam Wai: “Het gaat om alle mensen die niet standaard in een hokje willen zitten van ‘man’ of ‘vrouw’ en die daar actief een draai aan geven. Dat kunnen mensen zijn, die van geslacht zijn veranderd, maar dat hoeft niet. Het gaat erom dat er meer ruimte, meer diversiteit is tussen man en vrouw. Daar voelen veel mensen zich bij thuis.”



Expliciet bi


Kam Wai is een man, die je per ongeluk aan kunt zien voor vrouw. Hoe identificeert Kam Wai zichzelf? “Aan de ene kant ben ik een klassieke van vrouw-naar-man transseksueel. Vanaf mijn derde wist ik dat er iets was. Ik besefte dat ik een joch was, en ging vrolijk staand plassen, tot mijn moeders spijt. Later dacht ik: dit zal me toch niet overkomen! Ik was eigenlijk heel transfobisch. Ik ben opgegroeid met negatieve beeldvorming over transmensen. Intussen ben ik het losser gaan zien. Ik ben een man, maar heb niet de frustratie dat iedereen me als man moet zien. Mijn paspoort is niet veranderd, dus in de statistieken tel ik als vrouw. Dat maakt me niet uit. Aan de telefoon denken sommige mensen dat ik een vrouw ben. Maar ik voel me op mijn gemak. Ik voel nu ook dat er meer ruimte is, ik hoef niet meer ‘vrouw’ of ‘man’ te zijn.” Hij heeft een relatie met een vrouw die zich nadrukkelijk bi noemt. “Zij is daar heel expliciet over, ook in een homoseksuele omgeving, waar dat niet altijd makkelijk ligt. Dat vind ik geweldig, die verwachtingen doorbreken.”



Nederlands Transgender Film Festival: 18-22 mei 2005, De Balie Amsterdam. Films worden toegelicht elders op deze site. Voor het volledige programma: www.transgenderfilmfestival.com